Зміни кліматичних тенденцій в районі Антарктичного півострова

Автор(и)

  • Володимир Олексійович Кравченко Київський національний університет імені Тараса Шевченка, Київ, Україна
  • Олександр Михайлович Євтушевський Київський національний університет імені Тараса Шевченка, Київ, Україна

DOI:

https://doi.org/10.36023/ujrs.2017.13.100

Ключові слова:

Антарктичний півострів, зимова температура, тропічні температурні аномалії, Тихий океан, зміни клімату

Анотація

Оцінки зв’язків зимової температури в районі Антарктичного півострова з тропічними температурними аномаліями свідчать про довготривалі зміни в інтенсивності тропічних впливів. Ці зміни пов’язані зі стійкістю меридіонального ланцюга стаціонарних планетарних хвиль, вздовж якого розповсюджуються тропічні збурення в секторі Тихого океану, впливаючи на клімат Антарктичного півострова. Період найбільш відчутних тропічних ефектів припадає на 1980і–1990і роки, і в цей час спостерігалися найбільш швидкі темпи зимового потепління на станції Фарадей/Вернадський. Одна із складових змін зимової температури на півострові — 16річна періодичність з амплітудою близько 1oС — також дає внесок у регіональні зміни клімату.

Посилання

Гончарова Л. Д. Клімат і загальна циркуляція атмосфери / Л. Д. Гончарова, Е. М. Серга, Є. П. Школьний. — Київ: КНТ, 2005. — 251 с. — ISBN 9663730323.

Кравченко В. О. Періодичні зміни швидкості зимового потепління в районі Антарктичного півострова / В. О. Кравченко, О. М. Євтушевський, Г. П. Міліневський // Наук. праці УкрНДГМІ. — 2010. — Вип. 259. — С. 132–144.

Мартазінова В. Ф. Сучасний та майбутній стан середньорічної температури повітря північної частини Антарктичного півострова західного сектора Антарктиди / В. Ф. Мартазінова, С. В. Клок // Наук. праці УкрНДГМІ. — 2012. — Вип. 263. — С. 5–16.

Тимофеев В. Е. Динамика современного потеплення в районе Антарктического полуострова / В. Е. Тимофеев // Наук. праці УкрНДГМІ. — 2007. — Вип. 256. — С. 112–120.

Absence of 21st century warming on Antarctic Peninsula consistent with natural variability / J. Turner, H. Lu, I. White [et al.] // Nature. — 2016. — Vol. 535. — P. 411–415.

Antarctic climate change during the last 50 years / J. Turner, S. R. Colwell, G. J. Marshall [et al.] // Int. J. Climatol. — 2005. — Vol. 25. — P. 279–294.

Decadal variability of winter temperatures in the Antarctic Peninsula region / V. O. Kravchenko, O. M. Evtushevsky, A. V. Grytsai, G. P. Milinevsky // Antarctic Science. — 2011. — Vol. 23. — P. 614–622.

Ding Q. Temperature change on the Antarctic Peninsula linked to the tropical Pacific / Q. Ding, E. J. Steig // J. Climate. — 2013. — Vol. 26. — P. 7570–7585.

El Nino Modoki and its possible teleconnection / K. Ashok, S.K. Behera, S.A. Rao [et al.] // J. Geophys. Res. — 2007. — Vol. 112. — C. 11007, doi:10.1029/2006JC003798

Global surface temperature change / J. Hansen, R. Ruedy, M. Sato, K. Lo // Rev. Geophys. — 2010. — Vol. 48. — RG4004, doi:10.1029/2010RG000345.

Hoskins B. J. The steady linear response of a spherical atmosphere to thermal and orographic forcing / B. J. Hoskins, D. J. Karoly // J. Atmos. Sci. — 1981. — Vol. 38. — P. 1179–1196.

Recent rapid regional climate warming on the Antarctic Peninsula / D. G. Vaughan, G. J. Marshall, W. M. Connolley [et al.] // Climatic Change. — 2003. — Vol. 60. — P. 243–274.

Recent regional climate cooling on the Antarctic Peninsula and associated impacts on the cryosphere / M. Oliva [et al.] // Sci. Total Environ. — 2017. — Vol. 580. — P. 210–223.

Response of the Antarctic stratosphere to two types of El Nino events / M. M. Hurwitz, P. A. Newman, L. D. Oman, A. M. Molod // J. Atmos. Sci. — 2011. — Vol. 68. — P. 812–822.

Roscoe H. K. Low potential for stratospheric dynamical change to be implicated in the large winter warming in the central Antarctic Peninsula / H. K. Roscoe, G. J. Marshall, J. C. King // Q. J. Roy. Meteorol. Soc. — 2006. — Vol. 132. — P. 803–820.

Schneider D. P. An assessment and interpretation of the observed warming of West Antarctica in the austral spring / D. P. Schneider, C. Deser, Y. Okumura // Climate Dyn. — 2012. — Vol. 38. — P. 323–347.

Signatures of the Antarctic ozone hole in Southern Hemisphere surface climate change / D. W. Thompson [etal.] // Nature Geoscience. — 2011. — Vol. 4. — P. 741–749.

Teleconnection between the central tropical Pacific and the Antarctic stratosphere: spatial patterns and time lags / O. M. Evtushevsky, V. O. Kravchenko, L. L. Hood, G. P. Milinevsky / Climate Dyn. — 2015.— Vol. 44. — P. 1841–1855.

The SCAR READER Project: Toward a highquality database of mean Antarctic meteorological observations / J. Turner, S. R. Colwell, G. J. Marshall [et al.] // J. Climate. — 2004. — Vol. 17. — No 14. — P. 2890–2898.

Turner J. The El Nino Southern Oscillation and Antarctica / J. Turner // Int. J. Climatol. — 2004. — Vol. 24. — P. 1–31.

Wei M. A quantitative definition of global warming hiatus and 50 year prediction of globalmean surface temperature / M. Wei, F. Qiao, J. Den // J. Atmos. Sci. — 2015. — Vol. 72. — P. 3281–3289.

Yuan X. The Antarctic Dipole and its predictability / X. Yuan, D. G. Martinson // Geophys. Res. Lett. — 2001. — Vol. 28. — No. 18. — P. 3609–3612.

##submission.downloads##

Опубліковано

2017-08-02

Як цитувати

Кравченко, В. О., & Євтушевський, О. М. (2017). Зміни кліматичних тенденцій в районі Антарктичного півострова. Український журнал дистанційного зондування Землі, (13), 29–37. https://doi.org/10.36023/ujrs.2017.13.100

Номер

Розділ

Застосування даних дистанційного дослідження Землі: проблеми і завдання